Nietolerancja glutenu a celiakia – jak rozróżnić?

Celiakia jest jedną z najczęściej występujących nietolerancji pokarmowych. Często jest mylnie nazywana alergią lub chorobą wieku dziecięcego. Czasami może być trudno zdiagnozować wiele chorób, które dotykają ludzkość. Jakie są różnice między nietolerancją glutenu a celiakią?

Jak rozpoznać nietolerancję glutenu i celiakię?

Zastanawiasz się, czy nietolerancja glutenu to to samo co celiakia? Nie jest zaskoczeniem, że celiakia jak i alergia na gluten mogą mieć wiele wspólnych objawów. Objawy te mogą być również związane z innymi chorobami, takimi jak grypa żołądkowa. Trudno jest określić, czy masz celiakię. Istnieją wytyczne, które mogą pomóc nam odróżnić celiakię od zwykłej alergii na gluten.

Celiakia wpływa na cały organizm, a nie tylko na jelita. Spożycie białka roślinnego (glutenu), może wywołać stan zapalny, który powoduje uszkodzenie wewnętrznej wyściółki jelita. Jest to stan, który wynika z interakcji pomiędzy czynnikami genetycznymi, immunologicznymi i środowiskowymi.

Nietolerancja glutenu lub nadwrażliwość na gluten, czyli alergia, nie musi oznaczać, że dojdzie do uszkodzenia ściany jelita. Aby dokładnie określić problem, należy udać się do lekarza i zlecić wykonanie odpowiednich badań.

Objawy celiakii - pełnoobjawowa i ograniczona

Nie jest łatwo przejść od bólu głowy do wymiotów lub biegunki. Objawy wymienione dla celiakii i alergii na gluten są jednak zbieżne. Możliwe jest zauważenie różnych form celiakii poprzez obserwację objawów. Średnio 1:1000 osób ma celiakię. Klasyczny, pełnoobjawowy typ choroby występuje 5 razy częściej niż skąpoobjawowy.

Celiakia pełnoobjawowa:

• Ból brzucha
• biegunka
• utrata wagi
• anemia
• Depresja

Celiakia skąpoobjawowa

• Bóle głowy
• Szkliwo zębów, które jest słabe
• Zmęczenie
• Padaczka
• Zapalenie jamy ustnej
• Wysoki poziom cholesterolu
• Opryszczkowate zapalenie skóry (choroba Duhringa)

Wiek a objawy celiakii

Objawy celiakii zależą od wieku pacjenta i rodzaju celiakii. Nastolatek czy niemowlę inaczej zareaguje na gluten. Osoba dorosła będzie reagować inaczej. Pacjenci z celiakią pełnoobjawową lub skąpoobjawową również będą mieli różne objawy. Osoby z tą samą chorobą mogą mieć różne objawy.

Niemowlęta z celiakią zwykle mają klasyczną formę

• biegunka
• wymioty
• zaparcia

Celiakia u nastolatków oznacza między innymi:

• niski przyrost masy ciała i niedobór
• opóźnione dojrzewanie płciowe,
• wkładanie do ust afty
• trudności w nauce, zaparcia,
• nietolerancja laktozy.

Dorośli z celiakią

Może wystąpić w każdym wieku, od 40 do 70 lat. Może występować również w postaciach pozajelitowych. Zdiagnozowanie choroby jest możliwe nawet po 10 latach od pojawienia się pierwszych objawów. Można również wyróżnić dodatkowe objawy, takie jak wymioty i biegunka u dorosłych:

• Depresję lub obniżony nastrój
• Brak miesiączki u kobiet
• niepłodność,
• osteopenia lub osteoporoza,
• nadczynność tarczycy
• Ból stawów i kości

Diagnoza celiakii i badania

Nie można określić, czy masz celiakię lub alergię na gluten na własną rękę. Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem dla właściwej diagnozy, zapobiegania i leczenia. Gastroenterolog, specjalista od zaburzeń trawienia, jest najlepszym wyborem. Będzie on w stanie zalecić najlepsze testy do badania pod kątem celiakii. Z reguły należy zlecić następujące testy w kierunku nietolerancji glutenu:

• Badanie genetyczne w celu ustalenia, czy doszło do ekspansji genów HLA DQ2 i HLA DQ8
• Badania serologiczne (badanie surowicy) na obecność przeciwciał EmA, DGP, DTG lub GAF.
• Biopsja jelita cienkiego

Leczenie celiakii a dieta

Chęć schudnięcia i uniknięcia monotonnych głodówek często kojarzona jest z dietą. Fałsz, dieta to termin odnoszący się do naszego sposobu odżywiania. Dieta bezglutenowa nie musi być negatywna. Oznacza po prostu, że produkty bezglutenowe zastępuje się produktami glutenowymi. Nie musisz rezygnować z porannej owsianki, kanapek czy pierożków na święta. Nie muszą być one oparte na pszenicy. Dostępnych jest wiele opcji bezglutenowych. Na diecie bezglutenowej możesz przygotować pyszne słodkie ciasta, domowe pierogi i smaczne zupy. Ten artykuł pomoże Ci wybrać produkty bezglutenowe.

Ważne jest, aby spożywać zbilansowaną dietę, obejmującą pokarmy z innych grup, takich jak owoce, warzywa i mięsa. Produkty te nie mogą zawierać glutenu. Celiakia może być leczona u lekarza. Należy również skonsultować się ze specjalistycznym dietetykiem w celu podjęcia decyzji o diecie i leczeniu. W przypadku występowania innych chorób, dieta bezglutenowa może mieć niekorzystny wpływ na profilaktykę.

Podsumowanie

Celiakia występuje częściej u osób w wieku 30 i 50 lat niż u osób w wieku 40 i 50 lat. U kobiet jest to dwukrotnie częstsze niż u mężczyzn. W ostatnich latach obserwuje się duże zainteresowanie celiakią i opracowano nowe testy pomagające w jej diagnozowaniu. Prowadzonych jest wiele badań, które mają na celu zmniejszenie alergenności wprowadzanych na rynek produktów, zwłaszcza dla osób z nietolerancjami pokarmowymi. Warto być na bieżąco i śledzić portale branżowe, a także czytać czasopisma medyczne.