Celiakia, zwana również chorobą trzewną lub predyspozycją genetyczną, jest stanem, który może być spowodowany podłożem autoimmunologicznym. Jest ona spowodowana, gdy układ odpornościowy reaguje przeciwko tkankom organizmu. Reakcja ta jest wywoływana przez nieprawidłową reakcję na białko nasion zbóż - gluten. Jest to mieszanina prolamin, glutein. Najczęściej występuje u dzieci w wieku od 30 do 50 lat. Jak można stwierdzić, czy ma się celiakię?
Co to jest celiakia?
Choroba trzewna może wystąpić w każdym wieku. Częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Celiakię możemy zdefiniować jako genetycznie uwarunkowaną nietolerancję glutenu. Jest to połączenie białek zapasowych, prolaminy i gluteiny występujących w ziarnach zbóż takich jak pszenica, żyto i jęczmień.
Pacjenci z postacią kliniczną celiakii mogą spożywać gluten. Powoduje to zanik kosmków, które są wypukłościami w błonie śluzowej jelita odpowiedzialnymi za wchłanianie składników odżywczych z pożywienia. Stan ten może prowadzić do zaburzeń wchłaniania, a w konsekwencji do niedożywienia i niedoboru składników odżywczych w naszym organizmie.
Celiakia: Przyczyny
Na celiakię choruje około 1% populacji. Jak można wykryć celiakię i co ją powoduje? Nie wiadomo, co powoduje celiakię. Specjaliści uważają, że w celiakię zaangażowane są czynniki genetyczne, metaboliczne, środowiskowe i patogen. Celiakia to stan, który powoduje problemy w zdolności organizmu do wchłaniania składników odżywczych i perystaltyki jelit. Może to prowadzić do niedoborów składników odżywczych i wyniszczenia organizmu. Nieleczona, ostra celiakia może nawet doprowadzić do śmierci.
Celiakia - objawy po spożyciu glutenu
Jakie są objawy celiakii? Objawy celiakii mogą ujawnić się nagle, być ciężkie na początku lub stopniowo się nasilać. Celiakia może mieć również charakter objawowy.
W jaki sposób diagnozuje się celiakię? Klasyczna (pełnoobjawowa, ciężka i trwała) celiakia może charakteryzować się przewlekłą biegunką (wodnistą, tłuszczową), utratą masy ciała u dzieci i dorosłych, zwiększeniem rozmiarów brzucha, wzdęciami i bólem brzucha. Objawy towarzyszące u dzieci mogą być związane z zaburzeniami rozwoju psychofizycznego, głównie u dzieci.
Do objawów celiakii należą również te, które związane są z zaburzeniami wchłaniania witamin i składników odżywczych, np. niedokrwistość czy osteoporoza. Klasyczna celiakia występuje najczęściej u dzieci, kobiet w ciąży i osób starszych. Po usunięciu z diety pokarmów zawierających gluten i produktów mącznych, objawy ustępują w ciągu kilku tygodni.
Czasami celiakia może powodować nietypowe objawy. Poza odpowiedzią na pytanie o to, jakie badania posłużą do zdiagnozowania celiakii, zaburzenia układu krwiotwórczego i skóry, takie jak afta czy opryszczkowe zapalenie skóry, również mogą sugerować celiakię.
Nieleczona przez dłuższy czas celiakia może mieć poważne konsekwencje
- Wysoki poziom cholesterolu we krwi
- Stłuszczenie wątroby
- Pierwotna marskość wątroby
- a także zaburzenia funkcji rozrodczych, takie jak skłonność do poronień i obniżone libido.
Niekiedy można zaobserwować zaburzenia neurologiczne i psychiatryczne, w tym padaczkę, depresję i zaburzenia koncentracji uwagi.
W jaki sposób diagnozuje się celiakię?
Jakie badania należy wykonać, aby wykluczyć celiakię? I na czym polega pełna diagnostyka? Ważne jest, aby w przypadku podejrzenia celiakii niezwłocznie skonsultować się ze specjalistą gastroenterologiem. Nie należy ograniczać glutenu ani wprowadzać diety bezglutenowej.
Badania laboratoryjne i biopsja błony śluzowej jelita cienkiego to dwie główne metody potwierdzenia celiakii. Badania laboratoryjne obejmują badania krwi w celu określenia aktywności specyficznych przeciwciał przeciwko endomysium mięśni gładkich, transglutaminazie tkankowej i deamidowanej gliadynie (DGP) we krwi.
Warto przeczytać
- 30 listopada 2024
Żywność jest dla naszego ciała jak paliwo dla samochodu. Wybór właściwej diety może znacznie wpłynąć na samopoczucie i zdrowie. Ostatnio coraz więcej osób decyduje...
Czytaj dalej- 22 listopada 2024
Gluten to białko, które obficie występuje w ziarnach takich jak pszenica, jęczmień i żyto. To, co dla wielu jest składnikiem codziennej diety, dla niektórych...
Czytaj dalej